LUMES de Ismael Ramos

 

A cita de Annie Ernaux que antecede os poemas é reveladora do xogo que nos propón Ismael Ramos no seu poemario en prosa LUMES, publicado no 2017 por Apiario. Ese "escribir como se non fose a estar cando publicasen o escrito" formalízase nos primeiros textos que se deslizan baixo o suxestivo título de NACERACHE UNHA AVELAÍÑA NA CABEZA.

 

Son estes poemas totalmente diferentes ao que virá despois e acontecen nunha segunda persoa que axuda a situar a voz poética nese momento desexado por Ernaux,  quen, ademais, nos advirte da ilusión que supón " crer que a chegada da verdade depende da morte". A palabra, e máis a palabra poética, abre fendas nesa verdade e adminístraa. O que acontece aí xa non é a verdade. O poeta é consciente e danos pistas.

 

Como xa comentei, logo destes primeiros poemas hai unha ruptura. Agora a voz poética, xa en primeira persoa, desenvólvese a través dos outros, aos que nos convida a observar. Porque coido que, neste caso, o poeta é, ante todo, un gran observador, tal e como nos indica no poema A ESCURIDADE, "quero contemplar a dor de todos eles ao mesmo tempo". Cando previamente nos di "sento á mesa dos nenos" parece gardarnos un sitio nese lugar privilexiado no que observar é, aínda, inocente.

 

Porque a través destes poemas en prosa, habitados polos distintos membros dunha familia, desprégase o cotiá, os ritos e as costumes que vertebran o vínculo. Máis alá dos parentescos están os xestos, as mans que dan de comer. A ferida que se desencadea dun corpo a outro.

 

Hai mortes e hai casorios. O balbordo continuo da vida. Hai auga, vellez, pobo. Referencias mitolóxicas e bíblicas que nos axudan a recoñecer. Sentimos ao ler que todas as familias se parecen na súa singularidade.

 

Neste acontecer narrativo-descriptivo, por momentos imponse o poético de maneira fermosísima. Aí é cando o poeta nos ofrece o regalo, a palabra que nomea, como por vez primeira, o lume aceso en cada individuo. O misterio. O amor aos seus exposto. A tenrura.